De onstuimige opmars van vergelijkingssites heeft grote gevolgen gehad voor de verzekeringsbranche. De concurrentie is toegenomen en internet is uitgegroeid tot een belangrijk distributiekanaal voor verzekeraars. ‘De groei van vergelijkingssites is nog niet ten einde’.

Vraagt u zich wel eens af of u eigenlijk niet te veel betaalt voor uw inboedel- of autoverzekering? Het vergelijken van premies is tegenwoordig kinderspel. Surf naar een van de vele vergelijkingssites voor financiële producten op internet en bekijk welke verzekering als goedkoopste uit de bus komt of de hoogste waardering krijgt. Blijkt de concurrent een beter aanbod te hebben, dan bent u met een paar klikken klant bij een andere aanbieder.

Digitale vergelijkers hebben voor een consumentenrevolutie gezorgd. Vergelijkingssites zijn uitgegroeid tot een belangrijke bron voor het zoeken naar recensies over elektronica en voor het vinden van de beste of goedkoopste aanbieder. De afgelopen jaren werden vergelijkingssites ook populair voor financiële producten. Bijna alles is te vergelijken: van spaarrekening tot autoverzekering en van hypotheek tot levensverzekering.

De opmars van vergelijkingssites heeft enorme gevolgen voor de bank- en verzekeringswereld. Gevestigde dienstverleners hebben zich opnieuw moeten bewijzen en nieuwe partijen zijn tot de markt toegetreden.

Fantastisch medium

Edmond Hilhorst richtte in 1999 Independer.nl op. Het was een van de eerste websites in Nederland waarop consumenten financiële producten konden vergelijken. Hilhorst, die daarvoor zelf in de financiële sector werkte, zag dat consumenten lang niet altijd een goed product kregen en wilde dat veranderen. ‘Internet is een fantastisch medium om producten en voorwaarden met elkaar te vergelijken. Zo zorgen vergelijkingssites voor meer transparantie in de financiële wereld.’

De groeispurt van Independer.nl liet echter enkele jaren op zich wachten. ‘Technisch gezien was het voor 1999 al mogelijk om financiële producten via internet te vergelijken, maar het afsluiten van het contract ging grotendeels via de post en dat traject kon weken duren.’ In de beginjaren kwamen klanten dan ook voornamelijk op Independer.nl om producten te vergelijken. Hilhorst: ‘Dat was een lastige tijd, want aan het vergelijken zelf verdienden we geen geld.’

De invoering van het nieuwe zorgstelsel in 2006 betekende een doorbraak voor de vergelijkingssites. Concurrentie tussen zorgverzekeraars en de jaarlijkse mogelijkheid om over te stappen, wakkerde de vergelijkingsdrang van consumenten aan. Steeds meer mensen begonnen ook hun hypotheken, verzekeringen en spaarrekeningen onder de loep te nemen. Bovendien werd het steeds eenvoudiger om online offertes op te vragen en producten af te sluiten.

Strijd

In de jaren die volgden, hadden sites als Independer.nl en Verzekeringssite.nl de wind in de rug. De mogelijkheid om online financiële producten te vergelijken, sloot aan bij het streven van de Autoriteit Financiele Markten (AFM) en de politiek naar meer transparantie en klantgerichtheid. Bij consumenten groeide het besef dat vergelijken loont.

Toen het grote publiek vergelijkingssites eenmaal had omarmd, barstte de strijd om de klant los. Nieuwe aanbieders bestormden de markt met scherpe prijzen en gevestigde partijen lanceerden goedkopere labels voor de internetklant. De eerste internetverzekeraars -die hun diensten vrijwel uitsluitend online aanboden- waren geboren. ‘Partijen als Ditzo en Allsecur gaven de concurrentie een flinke impuls’, vertelt Erik Hordijk die, ook in 1999, Verzekeringssite oprichtte.

Tegelijkertijd ontstond scepsis over vergelijkingssites: zouden ze niet te veel zijn gericht op prijs en te weinig op kwaliteit? Volgens Hordijk is dankzij vergelijkingssites en de daaruit voortkomende toetreding van nieuwe verzekeraars de prijs-kwaliteitverhouding van veel producten juist verbeterd. ‘Consumenten kunnen in sommige gevallen zelfs verzekeringen met betere voorwaarden krijgen tegen een lagere premie dan voorheen.’ Vooral op de markt voor autoverzekeringen ging het er de afgelopen jaren hard aan toe; premies daalden dertig tot veertig procent sinds de piek in 2005.

Macht

Voor consumenten zijn vergelijkingssites een uitkomst, meent Ben Schellekens, campagneleider financiële sector bij de Consumentenbond. ‘Vergelijkingssites hebben het eenvoudiger gemaakt om van verzekeraar te wisselen.’ De bond heeft zich de laatste jaren zelf ook op het vergelijken van financiële producten, waaronder verzekeringen, gestort.

Toch kleeft er volgens Schellekens ook een nadeel aan de groeiende macht van vergelijkers. Op allerlei manieren kunnen zijn ongemerkt de nietsvermoedende klant beïnvloeden, zegt hij. Schellekens noemt een vergelijker die de omvang van de aanbieder liet meewegen bij de beoordeling. De grootste partij stond bovenaan, gevolgd door kleinere aanbieders. ‘Laat de bovenste aanbieder nou net degene zijn die ook een financiële bijdrage aan de site leverde.’

Vergelijkingssites moeten transparant zijn over hun werkwijze, stelt hij. Consumenten weten vaak niet of een website onafhankelijk is en hoe vergelijkers hun geld verdienen. Ook kunnen websites de uitkomsten van een vergelijking manipuleren, bijvoorbeeld door niet alle aanbieders mee te nemen of onvoldoende duidelijk te maken welke factoren worden meegewogen.

De AFM deed eind vorig jaar onderzoek naar 33 websites die financiële producten vergelijken (zie ook kader onderaan). De waakhond concludeerde dat veel sites moeilijk vindbare of weinig informatie geven over hun verdienmodel en hun vergelijkingsmethoden. ‘Consumenten kunnen hierdoor in de meeste gevallen niet beoordelen welke waarde ze kunnen hechten aan de uitkomsten van de vergelijking’, aldus de toezichthouder.

Verzekeringssite.nl en Independer.nl voldoen naar eigen zeggen aan de richtlijnen van de AFM. Beide bedrijven hebben naar aanleiding van het onderzoek aanpassingen gedaan, waardoor informatie voor consumenten beter vindbaar is.

Duizenden producten

De opmars van vergelijkingssites is ook aan het traditionele intermediair niet ongemerkt voorbijgegaan. Dankzij de sites kunnen consumenten honderden verzekeringen met elkaar vergelijken en is het eenvoudiger geworden om van de ene naar de andere verzekeraar over te stappen. Vooral relatief eenvoudige producten, zoals zorg- en schadeverzekeringen, sluiten consumenten steeds vaker af via internet.

Dankzij de vele bezoekers beschikken vergelijkingssites bovendien over waardevolle informatie voor verzekeraars. Hun databases geven inzicht in de laatste trends op verzekeringsgebied, zegt Hordijk. ‘Met miljoenen klanten weten wij als geen ander welke producten goed worden verkocht. Wij kunnen binnen een par dagen zeggen of een nieuw product het kan gaan maken of niet.’

Normenkader voor vergelijkingssites

De Autoriteit Financiele Markten (AFM) deed in 2011 voor het eerst een onderzoek naar de informatieverstrekking door financiële vergelijkingssites. Op basis van de uitkomsten heeft de toezichthouder een normenkader ontwikkeld. Uitgangspunt is dat de vergelijkers gemakkelijk vindbare en begrijpelijke informatie verstrekken, waarin antwoord wordt gegeven op vier vragen: wat doet de vergelijker voor de consument, waar verdient de site aan, hoe komt de vergelijking tot stand en hoe volledig is die?

Eind vorig jaar deed de AFM opnieuw onderzoek naar 33 financiële vergelijkingssites. Daaruit bleek dat veel sites moeilijk vindbare of weinig informatie geven over hun verdienmodel en vergelijkingsmethoden.

De AFM werkt nu aan een breder normenkader voor online dienstverlening. Daarnaast staan prijsvergelijkers ook op de Europese agenda. In Brussel wordt gewerkt aan een Good Practicies rapport, waarin wordt ingegaan op de classificatie van websites, de frequentie waarmee de site wordt vernieuwd, criteria die worden gebruikt voor rankings, de presentatie van de prijsinformatie en belangenverstrengeling. Mogelijk komen er ook Europese regels voor websites die alleen informatie beschikbaar stellen (en dus geen vergelijking maken).

Thermometer

Inzicht in de voorkeuren van de consument was een van de redenen voor Achmea om eind 2011 een meerderheidsbelang in Independer.nl te nemen. De database van Independer.nl omvat het grootste online en constant actuele marktonderzoek in de branche, zegt Bert Rensen, woordvoerder van Achmea. ‘Het is een perfecte thermometer. Met behulp van die kennis over de wensen en het gedrag van consumenten kunnen wij onze producten sneller verbeteren.’

Na ruim een jaar werpt de samenwerking al haar vruchten af, zegt Rensen. ‘Dankzij de alliantie kan Independer.nl nu ook de kwaliteit van de dienstverlening achter de verzekering inzichtelijk maken voor de consument. Een voorbeeld is de vergelijking van zorgaanbieders, zoals ziekenhuizen, huisartsen en fysiotherapeuten.’ Zelf heeft Achmea volgens Rensen sommige premies en producten aangepast op basis van informatie van Independer.nl.

De samenwerking tussen Achmea en Independer.nl riep de nodige kritiek op. Maar volgens de laatste blijven de vergelijkingen objectief, is de database met gegevens over klantgedrag voor alle verzekeraars beschikbaar en is het zeker niet zo dat Independer.nl zich laat aansturen door Achmea. Een speciaal daarvoor aangestelde raad van toezicht bewaakt de objectiviteit.

De groei van vergelijkingssites lijkt nog niet ten einde. In Groot-Brittannië worden eenvoudige producten nog veel vaker afgesloten via vergelijkingssites dan in Nederland. Hordijk van Verzekeringssite.nl: ‘Hele generaties groeien nu op met internet. Grote groepen consumenten zijn straks niet anders gewend. Een verzekering sluit je tegenwoordig via internet, net zoals je voor een vakantie niet meer naar het reisbureau gaat.’

Deens verbond vergelijkt

In Denemarken heeft het Deense Verbond van Verzekeraars Forsikring og Pension in 2011 zelf een website ontwikkeld waarmee consumenten producten kunnen vergelijken. De website is destijds ontstaan onder politieke druk, vertelt Nanna Dalsgaard Wilkens, die nauw is betrokken bij het project. ‘De verzekeringsbranche was volgens politici een te gesloten wereld en dat moest veranderen.’ Met zo’n 20.000 unieke bezoekers per maand is de website volgens haar een succes. De onafhankelijkheid van de website heeft volgens Wilkens nooit ter discussie gestaan. ‘Als er al kritiek is, dan is het meestal dat de website nog gebruikersvriendelijker moet worden.’

Geef een reactie

Lees onze huisregels.

Dit vinden onze klanten van ons
9,2
Op basis van 375.630 klantbeoordelingen hoe we dit berekenen bekijk ze allemaal
Snel afgesl
10